Ponownie otrzymaliśmy pozwolenie Ministerstwa Zdrowia na wykonywanie tych zabiegów na kolejne 5 lat – mówi Mariusz Kokosza, dyrektor placówki. Mamy wyspecjalizowaną kadrę, odpowiedni sprzęt, salę operacyjną i doświadczenie w tym zakresie.
Przeszczepy rogówek wykonywane są w bytomskiej „Czwórce” od 2009 roku, a ich prekursorem jest dr n.med. Mariusz Fronczek. Koordynatorem programu przeszczepów od początku jest dr n.med. Anna Ochwał-Brzezinka. Przed pandemią w Oddziale Okulistyki wykonywano ok. 20 - 30 przeszczepów rogówek rocznie.
Do zabiegu kwalifikują się pacjenci z nieprzejrzystą rogówką- z przymgleniami, bliznami, po przebytych stanach zapalnych, urazach, oparzeniach, a także ze schorzeniami genetycznymi, takimi jak: stożek czy dystrofia rogówki. Dużą grupę operowanych stanowią też chorzy z keratopatią pęcherzową po zabiegu zaćmy.
Czasami przeszczep trzeba wykonać w trybie pilnym, w ciągu kilku dni. Stany, które wymagają zabiegu niemal natychmiast to: perforacja wrzodu rogówki, zakażenie grzybicze czy bakteryjne rogówki. Najwięcej przeszczepów rogówek wykonano w bytomskim szpitalu u pacjentów po przebytych zabiegach okulistycznych, m.in. po operacji zaćmy.
Według danych Poltransplantu liczba oczekujących na przeszczepienie tkanek oka, na koniec maja 2025 roku, w całym kraju wynosiła 3 396. To o 200 mniej niż w styczniu. Tak, jak w przypadku każdego rodzaju przeszczepu, liczba zabiegów uzależniona jest od ilości dawców. Przeszczepu rogówki nie trzeba wykonywać natychmiast po stwierdzeniu śmierci dawcy, ponieważ jest on tkanką nieunaczynioną. Niemniej najlepiej rokują przeszczepy rogówek wykonane do kilku dni po pobraniu (im szybciej, tym lepiej). Okres trwałości tej tkanki wynosi około 14 dni
W większości przypadków przeszczepy rogówek kończą się powodzeniem. Po zabiegu podaje się krople do oczu a także leki doustne o działaniu immunosupresyjnym, które zapobiegają odrzuceniu.
Jeśli układ odpornościowy organizmu rozpoznaje tkankę dawcy użytą w przeszczepie rogówki jako obcą, wówczas następuje odrzucenie przeszczepu. Objawami są: pogorszenie widzenia, światłowstręt, zaczerwienienie, łzawienie, dyskomfort i ból. Pacjent wymaga wtedy intensywnego leczenia za pomocą leków przeciwzapalnych i immunosupresyjnych
(Na zdjęciu: Anna Ochwał-Brzezinka, Mariusz Fronczek i Agata Zakrzewska, kierownik Oddziału Okulistyki).